Zembla: ziek van je mobieltje

ZEMBLA Ziek van je mobieltje (2012) – BNNVARA.

Houd hem niet tegen je oor, draag hem niet in je binnenzak en leg hem niet vlak naast je op het nachtkastje: de mobiele telefoon. Want de straling die ons mobieltje uitzendt is mogelijk kankerverwekkend, zegt de Wereldgezondheidsorganisatie die vorig jaar onderzoek deed naar gezondheidsrisico’s en mobiel bellen.

Het wereldwijd toenemen van hersen- en oortumoren brengt de WHO in verband met langdurig bellen. Vooral kinderen lopen risico, omdat telefoonstraling dieper het kinderbrein binnendringt dan bij volwassenen.

Om kinderen te beschermen hebben landen als Frankrijk en Oostenrijk mobiel bellen op scholen verboden. In Nederland is het opvallend stil. In ZEMBLA aandacht voor de onderschatte gevaren van de mobiele telefoon.

Samenstelling & regie: Daan van Alkemade
Research: Norbert Reintjens

Lijst van sprekers in de uitzending.

Uitgeschreven tekst van de uitzending.

ZEMBLA documentaire van 16 december 2004

In 2004 maakte Zembla ook een bijzonder interessante documentaire. Dit was de tijd van de opmars van de UMTS (3G) masten waar veel burgers zich zorgen over maakten.

Bron: VARA

Al lange tijd is er onrust over de gevolgen die de straling van mobiel telefoonverkeer zou kunnen veroorzaken. De overheid zegt dat er niets aan de hand is en heeft de telefoonbedrijven alle ruimte gegeven. Wie protesteert is zeurpiet. Overal verrijzen op dit moment nieuwe UMTS zendmasten en dat terwijl uit onderzoek van TNO blijkt dat het nieuwe systeem mogelijk schadelijk is voor de gezondheid.

Volgens de Wageningse neurobioloog Hugo Schooneveld hebben ruim 150.000 Nederlanders last van de elektromagnetische straling die wordt voortgebracht door mobiele telefonie. Hun klachten: duizelingen, vermoeidheid en een algemeen gevoel van onbehagen.

Zij zijn overigens niet de enigen die zich storen aan het woud van antennes waarmee voor een dekkend mobiel netwerk wordt gezorgd. Door het hele land zijn er mensen die zich zorgen maken over de gezondheidseffecten van straling door GSM en UMTS. Zembla besteedt er aandacht aan in de documentaire ‘Ziek van mobiel bellen’.

Straling is te hoog
Verontruste burgers die op verzoek metingen verrichten bij mensen die klagen over de de straling van mobiel telefoonverkeer weten het zeker: ‘De straling van mobiele antennes is veel te hoog’. Zij hebben zich verenigd in groepen als StopUMTS en Stichting Milieuziektes en stellen op voorlichtingsavonden door het hele land dat de straling van mobieltjes ongezond is.

De Nederlandse regering stelt zich op het standpunt dat de meetwaarde van de straling binnen de richtlijnen valt die volgens de Europese Unie als onschadelijk worden beschouwd. Groot was dan ook de verbazing toen vorig jaar (uit een TNO-studie naar de gezondheidseffecten van GSM- en UMTS-straling) bleek dat er bij UMTS-straling een verandering in het welbevinden van mensen optrad.

Uitrol ondanks replicatieonderzoek
Zowel de Gezondheidsraad als TNO wilden een aanvullend onderzoek om erachter te komen in hoeverre de UMTS-straling schadelijk is voor de volksgezondheid. De overheid stelde daarentegen dat het onderzoek eerst opnieuw gedaan moest worden voordat er sprake kan zijn van een aanvullende studie of beleidsmaatregelen. Met dit zogenaamde replicatieonderzoek is men inmiddels wel in Zwitserland begonnen. Op zijn vroegst is dit onderzoek eind 2005 afgerond. Tot die tijd gaat de ‘uitrol’ van het UMTS-netwerk in ieder geval door.

Bezorgdheid om straling
Ondertussen neemt de onrust over mobiele straling alleen maar toe. Wekelijks zijn er voorlichtingsavonden waarbij bewoners hun bezorgdheid uiten over de masten die op hun daken geplaatst worden. Woningcorporatie De Alliantie, met 60.000 woningen de op één na grootste van het land, wacht nieuwe onderzoeken niet af. Daar is inmiddels besloten geen antennes meer toe te staan zolang onduidelijk is of UMTS veilig is.

Zembla documentaire van 16-12-2004 over de UMTS uitrol:

Hieronder de uitspraken van de Telfort- en KPN-topmannen uit de Zembla documentaire van 16-12-2004. Met de overheid wordt vastgelegd in het Antenneconvenant dat de plaatsing van zendmasten niet mag worden tegenhouden vanwege gezondheidsrisico’s. Telfort-topman R. van den Hoven van Genderen: “Ja, dan zijn de operators natuurlijk de eersten die zeggen tegen de overheid van: Nou, die 6 miljard die willen we dan ook toch wel graag terughebben.”